Trong thực hành lâm sàng nha khoa, tình trạng răng khôn mọc lệch là một trong những vấn đề phổ biến nhất, gây ra nhiều biến chứng khó chịu cho người bệnh. Việc nắm vững quy trình kỹ thuật và các chỉ định chuyên môn là yếu tố then chốt để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị.
Tổng quan về răng khôn mọc lệch
Răng khôn là răng hàm lớn thứ ba, thường mọc ở độ tuổi trưởng thành. Do sự thu hẹp của cung hàm trong quá trình tiến hóa, các răng này thường không đủ khoảng trống để mọc thẳng, dẫn đến tình trạng mọc lệch hoặc mọc ngầm. Khi răng khôn mọc lệch, chúng có thể đâm vào răng số 7 bên cạnh, gây đau nhức, sưng tấy hoặc tạo túi sâu răng, viêm quanh thân răng.
Chỉ định và chống chỉ định phẫu thuật
Dựa trên hướng dẫn chuyên môn của Bộ Y tế, việc can thiệp phẫu thuật đối với răng khôn mọc lệch cần tuân thủ các điều kiện sau:
1. Chỉ định phẫu thuật: Phẫu thuật được chỉ định khi răng khôn mọc lệch gây ra các biến chứng như đau, nhiễm trùng lặp đi lặp lại, ảnh hưởng đến răng lân cận hoặc cản trở các kế hoạch điều trị chỉnh nha khác.
2. Chống chỉ định:
• Toàn thân: Người bệnh mắc các bệnh lý toàn thân không cho phép thực hiện phẫu thuật như rối loạn đông máu nghiêm trọng hoặc các bệnh lý cấp tính chưa được kiểm soát.
• Tại chỗ: Người bệnh đang trong giai đoạn nhiễm trùng cấp tính trong khoang miệng. Trong trường hợp này, cần điều trị hết đợt cấp trước khi tiến hành can thiệp.
Quy trình kỹ thuật thực hiện
Theo “Hướng dẫn quy trình kỹ thuật về Răng Hàm Mặt”, quy trình nhổ răng khôn mọc lệch thường kéo dài từ 45 đến 60 phút và được thực hiện qua các bước chuẩn y khoa:
• Vô cảm: Thực hiện gây tê tại chỗ hoặc kết hợp tê vùng để đảm bảo người bệnh không đau trong suốt quá trình thực hiện.
• Tiến hành kỹ thuật: Bác sĩ thực hiện tách dây chằng quanh răng, sau đó mở xương để bộc lộ răng và tạo điểm bẩy. Đối với các trường hợp lệch phức tạp, cần thực hiện cắt điểm kẹt thân răng hoặc chia cắt chân răng trước khi dùng bẩy để lấy răng ra khỏi ổ răng.
• Kiểm soát và cầm máu: Sau khi lấy hết răng và chân răng, bác sĩ sẽ kiểm tra huyệt ổ răng, tạo hình lại nếu cần thiết và tiến hành cầm máu.
Theo dõi và xử trí tai biến
Dù là một thủ thuật thường quy, phẫu thuật răng khôn mọc lệch vẫn có những nguy cơ cần thận trọng. Các tai biến có thể xảy ra trong quá trình thực hiện bao gồm sốc phản vệ, ngộ độc thuốc tê, tại chỗ chảy máu hoặc sang chấn tổ chức lân cận (như răng bên cạnh hoặc dây thần kinh).
Sau phẫu thuật, người bệnh cần được hướng dẫn chăm sóc tại chỗ, sử dụng thuốc kháng sinh và giảm đau theo đơn của bác sĩ. Nếu xuất hiện các dấu hiệu như chảy máu kéo dài hoặc nhiễm trùng, người bệnh phải được tái khám ngay để xử trí kịp thời.
Kết luận
Việc xử trí răng khôn mọc lệch đòi hỏi sự chính xác trong kỹ thuật và tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn chuyên môn. Điều này không chỉ giúp loại bỏ tình trạng đau nhức mà còn bảo vệ sức khỏe răng miệng tổng thể cho người bệnh. Cán bộ y tế cần thực hiện đầy đủ các bước kiểm tra hồ sơ và bảng kiểm an toàn phẫu thuật trước khi tiến hành để hạn chế tối đa sai sót.
Nguồn thông tin trích dẫn: Bộ Y tế (2025), “Hướng dẫn quy trình kỹ thuật về Răng Hàm Mặt – Tập 1”, ban hành kèm theo Quyết định số 3634/QĐ-BYT ngày 24 tháng 05 năm 2025.
ThS. BS. Cao Thanh Hoá – Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ, Đào tạo liên tục